
صرفه جویی در مصرف انرژی در فصول سرما

با آمدن پاییز زیبا و روزهای خنک، گرم نگهداشتن خانه به مسالهای مهم تبدیل میشود. از چندین سال گذشته در کنار مسالهی گرم کردن خانه، صرفه جویی در مصرف انرژی هم به یک دغدغهی مهم تبدیل شده است. محیط زیست، حفاظت از آن و صرفه جویی در مصرف انرژی موضوعی است که باید ذهن تمام افراد را درگیر کند چون زمین تنها خانهای است که داریم و اگر نتوانیم از آن نگهداری کنیم، بیشترین آسیب را به خودمان زدهایم.
وسایل سرمایشی و گرمایشی، بیشترین مصرف کنندهی انرژی در خانه هستند. در زمستان شاید بیشتر از نیمی از هزینهی گاز منزل مرتبط با گرمایش خانه باشد. بههمین دلیل در این فصل صرفه جویی در مصرف انرژی بیشتر از همیشه اهمیت پیدا میکند. اگر میخواهید هزینهی کمتری بابت انرژی بپردازید، در مصرف ذخایر ملی صرفه جویی کنید و در عین حال پاییز و زمستانی گرم و راحت را بگذرانید.
در ادامه به بررسی بیشتر نکات مهم در صرفه جویی در مصرف انرژی مخصوصا فصول سرد میپردازیم. برای بررسی مطالب بیشتر میتوانید به بلاگ انتخاب سنتر مراجعه کنید.
نکات مهم برای صرفه جویی در مصرف انرژی در فصول سرما
در صرفه جویی در مصرف انرژی در فصلهای سرد سال مصرف انرژی بهخصوص گاز به بیشترین مقدار خود میرسد. نه تنها برای کاهش هزینهها بلکه برای حفظ ذخایر ملی و کمک به حفظ طبیعت، موظفیم در مصرف انرژی صرفهجویی کنیم. البته انرژی فقط به گاز محدود نمیشود. با نکاتی که در ادامه میخوانید میتوانید مصرف برق را هم کاهش دهید. در ادامه راهکارهایی را میخوانید که با کمک آن میتوانید هم خانهای گرم داشته باشید و هم گاز و برق کمتری مصرف کنید.

صرفه جویی در مصرف انرژی فقط به خاطر کاهش هزینههای زندگی نیست. صرفه جویی در مصرف انرژی یک وظیفهی انسانی و ملی است که باید برای آیندهی خودمان، فرزندانمان و حفظ این سایهر برای نسلهای آینده انجام دهیم.
از بخاریهای کوچک برقی استفاده کنید
در صرفه جویی در مصرف انرژی اگر لازم دارید که فقط قسمتی کوچکی از خانه را گرم کنید، مثلا فقط اتاق خواب، از بخاری برقی استفاده کنید. گاهی اوقات لازم نیست تمام فضای خانه گرم باشد و فقط فضایی که در آن قرار دارید، برای گرم شدن کافی است.
این بخاریهای کوچک برای فضاهای کوچکی و برای مدتزمان کوتاه مناسباند. اما اگر دوست دارید تمام فضای خانه گرم باشد، مثلا کودکی در خانه دارید که دائما در رفتوآمد است یا خودتان مرتب در تمام فضاهای خانه رفت و آمد دارید، نباید فضاهای بزرگ را با بخاری برقی گرم کنید. در این فضاهای بزرگ، استفاده از بخاری گازی بهتر است.
از نور خورشید بهره ببرید
نور خورشید یک منبع فوق العاده از انرژی و گرما است و در صرفه جویی در مصرف انرژی کمک زیادی میکند. در طول روز میتوانید از این منبع انرژی بهرهمند شوید. روزها پردهها را کنار بزنید تا آفتاب به داخل خانه بتابد. اگر خودتان هم در این آفتاب بنشینید متوجه میشوید که خیلی زود گرم میشوید حتی زودتر از زمانی که کنار بخاری هستید. پس در طول روز از این فرصت استفاده کنید و خانه را با حرارت طبیعی خورشید گرم کنید. دمای هوا هم در طول روز معمولا از شب پایینتر است. میتوانید دمای وسایل گرمایشی را در طول روز کمتر کنید.
شبها پردهها را بکشید
در حالی که در ساعات روز میتوانید پردهها را کنار بزنید تا نور آفتاب به داخل خانه بتابد، شبها بهتر است که پردهها را بکشید. متاسفانه پنجرههای خانه یکی از مهمترین منابع از دست رفتن انرژی و گرمای خانه هستند. بسیاری از پنجرههای خانهها عایق نیستند و بخش زیادی از گرمای خانه را به محیط بیرون انتقال میدهند. کشیدن پردهها روش خوبی برای جلوگیری از ورود باد و هوای سرد به داخل خانه و خروج گرما به محیط بیرون است. برخی پردهها هم خاصیت عایق بودن دارند و بیشتر از سایر پرداهها میتوانند مانع عبور گرما شوند.

درزها و منافذ باز را ببندید
در صرفه جویی در مصرف انرژی یکی از سادهترین و مؤثرترین کارهایی که برای صرفه جویی در مصرف انرژی میتوانید انجام دهید، درزگیری درها و پنجرهها است. برای درزگیری میتوانید از نوارهای درزگیر استفاده کنید یا اگر فکر میکنید درها و پنجرههای شما قدیمی شده و خوب چفت نمیشود، آنها را تعویض کنید.
خرید نوارهای درزگیر هزینهی بسیار کمی دارد ولی دوام این درزگیرها معمولا کم است. تعویض درها و پنجرهها هزینهی زیادی خواهد داشت اما در درازمدت متوجه میشوید که با کاهش هزینهی انرژی، این هزینه جبران میشود.
درهای خروجی
این درها معمولا اگر بهخوبی محکم نشوند و درز داشته باشند، بیشترین مشکل را ایجاد میکنند. اگر درهای شما از چارچوب فاصلهی زیادی دارد، حتما از نوارهای درزگیر استفاده کنید. قبل از شروع فصل سرما، نوارهای درزگیر قبلی را بررسی کنید و اگر کهنه و خراب شدهاند، آن را عوض کنید.
پنجرهها
پنجرهها از دو طریق ممکن است باعث از دست رفتن گرمای خانه شوند؛ یکی از طریق شیشههایی که دوجداره نیستند و دیگر از طریق درزها. برای درز پنجرهها میتوانید از نوارهای درزگیر استفاده کنید. اما اگر شیشهها دوجداره نیستند و امکان تعویض آن را ندارید، از همان روشی که بالاتر عنوان کردیم، یعنی کشیدن پردهها استفاده کنید. گاهی اوقات اضافه کردن یک لایه پردهی پلاستیکی دیگر در زمستان میتواند تا حد زیادی مانع ورود هوای سرد به داخل خانه شود.

اتاق زیرشیروانی و زیرزمین
به غیر از فضای خانه که بیشتر وقت خود را در آن میگذرانید باید در قسمتهای دیگر خانه هم دنبال درزها و منابع از دست رفتن گرما باشید. مثلا زیرزمین و اتاق زیرشیروانی را بررسی کنید تا مطمئن شوید که باد سرد از جایی وارد نمیشود. از فوم برای پوشاندن درزهای کوچک استفاده کنید. برای درزهای بزرگتر باید به فکر راه چارهی دیگر مثلا تعمیر بخشهایی که خراب شده باشید.
درزهای غیرمنتظره
درها و پنجرهها بدیهیترین منابع از دست رفتن انرژی خانه هستند اما بهغیر از در و پنجره، منابع دیگری هم وجود دارند که گرمای خانه از طریق آنها از دست میرود. مثلا دریچهی کولر یکی از این منابع است. حتی بستن دریچهی کولر گاهی اوقات کافی نیست و لازم است روی آن را کاملا با مقوا بپوشانید.
شومینهی روشن میتواند خانه را حسابی گرم کند اما دودکش همین شومینه اگر روشن نباشد، یکی از منافذی است که باعث از دست رفتن گرمای خانه میشود. پس اگر از شومینه استفاده نمیکنید حتما دریچهی دودکش آن را ببندید.
درب اتاقهایی که استفاده نمیکنید ببندید
شاید در خانهی خود یک اتاق مهمان داشته باشید که زیاد از آن استفاده نمیکنید. برای فصل سرما لازم نیست تمام فضای خانه را گرم کنید؛ حتی اتاقهایی که استفاده نمیکنید. در این اتاقها را ببندید و فضایی که باید گرم شود، کوچکتر کنید.
این اتاقها را بررسی کنید و اگر دریچهی کولر دارند ببندید. سپس در اتاقها را هم ببندید تا نیازی به گرم کردن یک فضای بزرگ نباشد.

خودتان را با لباس و پتو گرم کنید
مؤثرترین شیوه برای صرفه جویی در مصرف انرژی این است که به جای گرم کردن فضای خانه، خودتان را گرم کنید. بسیاری از افراد عادت دارند که حتی زمستان هم در خانه با لباسهای تابستانی زندگی میکنند و دمای خانه را بالا میبرند. این کار اشتباه است و انرژی را بیهوده هدر میدهد.
در زمستان حتی در خانه باید لباس زمستانی بپوشید. دمای خانه را در حد معمول نگه دارید و خودتان را با لباسهای گرم بپوشانید. برای نشستن و مطالعه کردن یا تلویزیون تماشا کردن میتوانید یک پتو روی خودتان بکشید تا گرم شوید.
ترموستات دمای آب را تنظیم کنید
در صرفه جویی در مصرف انرژی بعد از وسایل سرمایش و گرمایش منزل، سیستم گرمایش آب یکی از پرمصرف ترین بخشهای هر خانه است. گرم کردن آب به انرژی زیادی نیاز دارد و بیشتر افراد معمولا دمای آبگرمکن یا ترموستات وسیلهی گرمایش آب خانهی خود را در دمای بسیار بالاتر از حد نیاز تنظیم میکنند.
آبگرمکن دمای آب را بالا میبرد تا به دمایی که تنظیم کردید برساند و بعد دما در در ۲۴ ساعت شبانهروز و ۷ روز هفته روی آن دما نگه میدارد. در واقع آبگرمکن خانهی شما دائما در حال گرم کردن آب است حتی زمانی که اصلا به آن نیاز ندارید. کم کردن دمای آبگرمکن فقط بهاندازهی چند درجه میتواند مقدار زیادی در هزینههای انرژی صرفه جویی کند. با این چند درجه کاهش دما، اصلا متوجه تغییر دمای آب نمیشوید.
هوا را به جریان بیاندازید
پنکههای سقفی یکی از روشهای عالی برای خنک کردن هوای خانه در فصل تابستان هستند اما آیا میدانستید که از همین پنکههای سقفی در زمستان میتوانید برای گرمتر کردن فضای اتاق استفاده کنید؟
در حالت عادی، پنکههای سقفی خلاف جهت عقربههای ساعت میچرخند و هوا را به سمت پایین هدایت میکنند که این وزش باد باعث خنک شدن هوا میشود. برخی از پنکههای سقفی این قابلیت را دارند که جهت چرخش آنها تغییر کند و در جهت عقربههای ساعت بچرخند. با این چرخش معکوس، هوای گرمی که معمولا در نزدیکی سقف اتاق جمع میشود، در کل فضای اتاق پخش میشود. این مورد نیز در صرفه جویی در مصرف انرژی کمک زیادی میکند
بعد از استفاده از فر، در آن را باز بگذارید
گرم کردن کل خانه با فر، یک روش نادرست برای گرم کردن خانه و حتی اتلاف کامل انرژی است. اما اگر از آن برای پخت وپز استفاده میکنید، بهتر است که اجازه ندهید تا گرمای ایجاد شده توسط فر، از دست برود. بعد از اینکه غذای آماده شده را از فر بیرون آوردید، در فر را باز بگذارید تا هوای گرم داخل فر، فضای آشپزخانه را گرم کند.

دمای خانه را کاهش دهید
در صرفه جویی در مصرف انرژی همان طور که بالاتر هم اشاره کردیم، به جای گرم کردن فضای خانه، بهتر است که خودتان لباس گرم بپوشید. در مورد گرم کردن خانه هم اگر فقط یکی دو درجه دمای خانه را کاهش دهید، متوجه تغییر آن نمیشوید. اما همین یکی دو درجه کاهش دما اگر در درازمدت در نظر گرفته شود و در تعداد خانههای یک شهر ضرب شود، مقدار بسیار قابل ملاحظهای خواهد بود. با همین یکی دو درجه میتوانید مقدار زیادی در مصرف انرژی صرفهجویی کنید.
دمای اتاق را تا جایی پایین بیاورید که با لباس گرم و مناسب زمستان، احساس سرما نکنید و از گرمای بیش از حد، مجبور به باز کردن پنجره نشوید.
شبها دمای خانه را کاهش دهید
با کاهش دمای هوای خانه و رساندن آن به ۱۰ تا ۱۵ درجه و به مدت ۸ ساعت در روز، میتوانید ۱۰ درصد در صرفه جویی در مصرف انرژی تاثیر بگزارید. پس زمانی که میخواهید بخوابید یا چند ساعتی که در خانه نیستید، دمای خانه را کاهش دهید و بخاریها را کم کنید. یا شبها میتوانید بخاری سایر قسمتهای خانه غیر از اتاق خواب را خاموش کنید.
ترموستات هوشمند تهیه کنید
یکی از بهترین روشهایی که میتوانید برای تنظیم دمای خانه از آن استفاده کنید، استفاده از ترموستاتهای هوشمند است. ترموستات هوشمند دستگاهی با قابلیت Wi-Fi است که به طور خودکار تنظیمات دمای خانه شما را برای حداکثر بهرهوری انرژی تنظیم میکند. این دستگاه، عادتها و ترجیحات شما را یاد میگیرد و برنامهای تنظیم میکند که به طور خودکار با دمای مناسب برای صرفه جویی در مصرف انرژی در ساعات خواب یا زمانی که در منزل نیستید، تنظیم میشود.

چکیده
صرفه جویی در مصرف انرژی مسالهای نیست که فقط در زمستان و فصل سرد اهمیت داشته باشد. در تمام طول سال باید دنبال روشهایی برای کاهش مصرف انرژی باشید. برخی از این نکتههایی که بالاتر به آن اشاره کردیم، در تمام طول سال قابل استفاده هستند. مثلا در تابستان هم میتوانید فقط فضای کوچکی که بیشتر اوقات خود را در آن میگذرانید، خنک کنید.
به تنظیم دمای مناسب خانه در فصل تابستان هم باید توجه شود چرا که یکی از اصل های صرفه جویی در مصرف انرژی میباشد. بسیاری از افراد دمای هوای خانه را به قدری کاهش میدهند که مجبور میشوند با لباس گرمتری در خانه تردد کنند.
صرفه جویی در مصرف انرژی در زمستان و تابستان یکی از مهمترین وظایف ما بهعنوان یک شهروند مسؤولیتپذیر است. با صرفهجویی، میتوانید منابع انرژی را برای آیندگان حفظ کنید و محیط زیست سالمتری را برای فرزندان خود باقی بگذارید.